بازیافت انرژی شامل هر روش یا تکنیکی برای حداقل رساندن ورودی انرژی به سیستم کلی با تبادل انرژی از یک زیرمجموعه سیستم کلی با دیگری است. انرژی میتواند در زیرسیستمها، به هر فرمی باشد اما غالب بازیافتهای انرژی حرارتی را در فرم نهان یا پنهان تبادل میکنند.
در بعضی از شرایط، استفاده از تکنولوژی فعالکننده، ذخیره انرژی حرارتی روزانه یا ذخیره انرژی حرارتی فصلی (STES، که به ذخیره گرما یا سرما بین فصلهای متقابل، اجازه میدهد)، برای عملی کردن بازیافت حرارتی ضروری است. یک مثال گرمای هدررفته ماشینهای تهویه مطبوع ذخیرهشده در مخزن بافر برای گرمایش در شب است. مثال دیگر کاربرد STES در یک ریختهگری در سوئد است. گرمای هدررفته بازیافت شده و در توده بزرگی ذخیره میشود. این ذخیره برای گرمایش کارخانه مجاور در موقع لزوم حتی ماهها بعد استفاده میشود. یک مثال از استفاده از STES برای بازیافت و بهکارگیری گرمای طبیعی که در غیر این صورت هدر خواهد رفت، اتحادیه خورشیدی در آلبرتای کانادا است. این اتحادیه با استفاده از روشهای بازیافت گرما، تا 97% از کلکتورهای خورشیدی حرارتی استفاده میکند. از کاربردهای STES دیگر، بازیافت سرمای زمستان، بهواسطه برج خنککن و استفاده از آن برای خنک کردن سفرههای آب زیرزمینی است. سرما سپس برای تبرید در زمستان استفاده میشود. با ضریب توان (COP) 20 تا 40، این روش خنک کاری میتواند 10 برابر کارآمدتر از روشهای مرسوم تبرید باشد.
اثرات زیستمحیطی
پتانسیل زیادی برای بازیافت انرژی در سیستمهای فشرده مانند صنایع بزرگ وجود دارد. میتوان با بازیافت انرژی، در مصرف انرژی بهشدت صرفهجویی کرد. از مزایای بازیافت انرژی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش تعداد نیروگاههای زغالسنگ
- کاهش ذرات آلاینده مانند ناکسها و کربن دیاکسید
- کاهش نرخ تغییرات آبوهوا
- کاهش هزینههای سوخت
- عمر بیشتر منابع نفت خام