تابلوهای برق و انواع آن

تابلوی برق در حقیقت یک محفظه می باشد که تجهیزات الکتریکی را در بر می گیرد و البته تابلو ها می توانند در بر گیرنده تجهیزات پنیوماتیک نیز باشند مانند شیر های برقی، کمپرسور و …. به صورت کلی در مورد تابلو های برق اصول کلی و استاندارد و همچنین تعاریف کلی وجود دارد و بسیار حائز اهمیت است. مثلا نوع تابلو از نظر ساختمان آنها به عنوان مثال تابلوهای ایستاده – دیواری – میزی – رک و … و هر یک از آنها ساختمان منحصر به فردی دارند و کاربرد آنها نیز متفاوت است. 

انواع تابلوها :

 تابلوی ایستاده قابل دسترسی از جلو- سلولی-تمام بسته دیواری که خود این تابلو ها می توانند اصلی- نیمه اصلی و فرعی باشند.

 

تابلو برق 2

 

تابلوی اصلی: 

در پست برق و بطرف فشار ضعیف ترانس متصل است.

 

تابلو برق 3

تابلوی نیمه اصلی :

این گونه تابلو ها ی برق بلوک ساختمانی یا قسمت مستقلی از مجموعه را توزیع و ازتابلوی اصلی تغذیه می شود.

 

تابلو برق 4

تابلوی فرعی: 

برای توزیع و کنترل سیستم برق خاصی مانند موتور خانه- روشنایی و غیره به کار می رود و از تابلوی اصلی تغذیه می شود.

 

تابلو برق 5

 

معمولا تابلو های موتور خانه از نوع ایستاده و بقیه تابلوها از نوع توکار تمام بسته می باشد (در این ساختمان تماما” به این شکل می باشد)در این ساختمان لیستی تهیه شده که شامل قطعات مکانیکی و الکتریکی داخلی تابلو می باشد. این لیست شامل ضخامت ورق – فریم تابلو – روبند- نوع رنگ کاری – جانقشه ای- یرق آلات- نوع تابلو(یک درب- دو درب – نرمال – اضطراری) اسم شرکت سازنده تابلو – اسم تابلو – چراغ سیگنال (رنگ – تعداد- وات – نوع لامپ – فیوز ) مشخصات فیوزهای داخل تابلو بعلاوه پایه فیوز – کلید مینیاتوری (تکفاز – سه فاز- ولتاژ قابل تحمل ) رله- کنتاکتور –کلید گردان (با مشخصات کامل ) مشخصات ترمینال – مشخصات شین فاز – نول- مقره های پشت شین – نوع سیم کشی داخلی تابلو- نوع سیم کشی خط به تابلو – طریقه انتقال سیم در تابلو (ترانکینگ-استفاده از کمربند) استفاده از سیم یک تکه در تابلو – شماره گذاری خطوط روی ترمینال –استفاده از کابلشو . تمام این عناوین با مشخصات کامل می باشد .وجود این مشخصات باعث عمر بیشتر تابلو- خطر کمتر و تعویض آسانتر می شود.

• وجود سیم ارت در تابلوی برق ضروری و با رنگ سبز می باشد .

• خطوط R -S – T به تر تیب با رنگ زرد- قرمز- آبی – سیم نول با رنگ سیاه می باشد.

• بعضی از تابلو ها روی درب تابلو ها یک سری کلید (START- STOP) ، یا یک کلید گردان که برای روشن و خاموش کردن روشنایی و یا موتور به کار می رود ، وجود دارد.

• برای تابلو ها دو نوع نقشه می کشند ۱ – رایزر دیاگرام که مکان تابلو در آن قید شده است .۲- نقشه داخل تابلو (که خطوط – فیوز و کلیدها در آن کشیده شده است).

• نکات مر بوط به رعایت مسائل ایمنی بر اساس نشریه سازمان برنامه و بودجه و یا ۱۱۰می باشد.

• شین ها با رنگ نسوز رنگ آمیزی می شود.

• کلید ورودی باید خودکار باشد. در مواردیکه از کلید و فیوز جداگانه استفاده شود کلید باید قبل از فیوز نصب شود . بطوریکه با خاموش کردن کلید , فیوز نیز قطع شود. کلید اصلی حتی الامکان گردان باشد و از فیوز فشنگی استفاده شود.

• سیم کشی داخلی تابلو با سیم مسی تک لا با عایق حداقل ۱۰۰۰ولت با مقطع مناسب انجام شود.

• رتفاع بالاترین دسته کلید تابلو ۱۷۵ سانتیمتر بیشتر نباشد و همچنین قسمت میانی از سطح زمین ۱۶۰ سانتیمتر باشد.

• استفاده از سیم ۱٫۵ برای روشنایی با کلید مینیاتوری۱۰ آمپر و سیم ۲٫۵ برای پریز با کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر می باشد.

• محاسبه کابل از طریق سطع مقطع که در بخش سوم گفته شد, انجام می گیرد.

 

اجزاء تشکیل دهنده هر تابلو:

 تجهیزات الکتریکی:

لوازم الکتریکی که در تابلو استفاده می شود . عبارتست از کلیه عنا صری که در مدار الکتریکی قرار می گیرند . ( به غیر از قسمت ارتباطات)

  • کنتاکتور : عامل قطع و وصل مدار فرمان از راه دور

 

تابلو برق 6

 

  • بی متال : جهت فرمان قطع در اثر عبور جریان زیاد

تابلو برق 7

 

  • انواع رله ها : جهت ارسال فرمان قطع یا وصل در اثر عوامل مختلف و خطاهای گوناگون ( از قبیل رلۀ کنترل فاز ، رلۀ کنترل بار ، رلۀ زمانی یا تایمر و غیر…)

 

تابلو برق 8

 

  • انواع کلیدها : جهت قطع و وصل مدار ( از قبیل کلیدهای سلکتوری ، غلتکی ، بوش باتون ، میکروسوئیچ ، فلوتر سوئیچ و غیره … )

 

تابلو برق 9

  • تجهیزات اندازه گیری : جهت محاسبۀ پارامترهای متغییر ( نظیر آمپرمتر ، ولتمتر ، واتمتر ، فرکانس متر ، کسینوس فی مترمتر)

 

تابلو برق 10

 

  • ترانس جریان یا سی تی و ولتاژ یا پی تی : جهت کاهش یا افزایش جریان یا ولتاژ

 

تابلو برق 11

 

  • بدنه : قسمت فلزی که تجهیزات را محصور می کند.

 

تابلو برق 12

 

  • ارتباطات : ارتباط تجهیزات توسط هادی ها برقرار می‌شود . ( مثل سیم ، شینه ، کابلشو و غیره …)

 

تابلو برق 13