مخازن تحت فشار مخازن فلزی معمولاً استوانهای یا کروی برای نگه داری و یا انجام فرایند های شیمیایی مایعات و یا گازها میباشند که توانایی مقاومت در برابر بارگذاریهای مختلف (فشار داخلی، و یا فشار خارجی و خلا در داخل) را دارا میباشند. اجزای اصلی مخازن تحت فشار عبارت اند از:
پوسته:
پوسته یك مخزن تحت فشار اساسی ترین قسمت آن است. در تئوری، پوسته به هر شكلی می تواند وجود داشته باشد؛ ولی در عمل تقریباً همواره بصورت استوانه ای هستند. این به این دلیل است كه یك استوانه شكل مناسبی برای نگهداری فشار است. استوانه های جدار نازك تحت فشار داخلی تنها تحت تنشهای اصلی قرار دارند در حالی كه پوسته های مستطیلی تحت تأثیر نیروهای خمشی و برشی زیادی قرار داشته و نیاز به ضخامت بیشتری دارند. پوسته های استوانهای بنابر عملكرد مورد نیاز میتوانند افقی یا عمودی باشند. معمولاً پوسته ها از نورد ورق های تخت و اتصال آنها بوسیله جوش های درزی ساخته می شوند.
عدسی یا كلگی:
برای كامل كردن محفظه، پوسته استوانه ای باید بوسیله عدسی پوشیده شود. انواع مختلف عدسی ها وجود دارند كه در زیر بعضی از انواع آنها معرفی شده است:
- عدسی های مسطح
- عدسی های بیضوی (بشقابی)
- عدسی شبه كروی
- عدسی های نیم كروی
مقاطع مخروطی:
هنگامی كه یك مخزن دارای سطح مقطع هایی با قطر متفاوت باشد، این مقاطع بوسیله یك مقطع مخروطی به هم متصل می شوند.
فلنج ها:
فلنج ها به همراه نازل ها، دریچه های بازرسی و درپوشهای پیچ شده و یا درجایی كه نیاز به جابجایی قسمتی از مخزن است بكار گرفته می شوند. برای قطرهای تا mm600، فلنج های استاندارد موجود است و عموماً از آنها استفاده می شود.
نازل ها:
نازلها برای خروج و ورود سیال به داخل و یا خارج مخزن، نصب تجهیزات ابزار دقیق و شیرها و برای تهویه و خشك كردن مخازن به كار میروند. اندازه نازلها بصورت قطر اسمی و بر حسب میلیمتر یا اندازه اسمی لوله یا قطر داخلی لوله وبر حسب اینچ بیان می شود. اندازه نازل به قطر اسمی گردن نازل یا فلنج نازل مربوط است. یك نازل معمولاً از یك لوله با طول كوتاه به همراه یك فلنج استاندارد كه به ته آن جوش داده شده،تشكیل شده است. سر دیگر نازل نیز به داخل حفره ای كه بر روی مخزن بریده شده جوش داده می شود.
دریچه بازرسی :
نحوه ساخت چنین دریچه هایی شبیه نازل های بزرگ بوده و بر سر آنها فلنج های كور نصب می شود تا دریچه را در حین سرویس دهی ، آب بندی كند. در بعضی از مواقع دریچه های بازرسی بوسیله ورق های شیشه ای پوشیده می شوند تا امكان مشاهده داخل مخزن را در حین سرویس دهی فراهم كنند .
تکیهگاه مخازن:
تکیهگاه از تمركز بار بروی پوسته جلوگیری كرده و برای مخازنی كه تحت تأثیر ممانهای واژگونی ناشی از باد . زلزله و یا بارگذاریهای دیگر قرار دارند ، مناسب تر است . برخی از تکیهگاهها عبارتاند از:
- تکیهگاه lug
- تکیهگاه skirt
- تکیهگاه saddle
ژاكت و كویل:
ژاكت ها برای گرم كردن یا خنك كردن محتویات مخزن به كار می روند . علاوه بر این ، ژاكت ها می توانند یك محفظهی عایق آب بندی شده برای مخزن فراهم كند . استفاده از چنین مخازن ژاكت شدهای در صنایع شیمیایی، داروسازی و غذایی به كار می روند .
رینگ های تقویتی :
رینگ های تقویتی برای حفاظت حالت مدور پوسته های استوانه ای كه تحت فشار ناشی از شرایط خلأ در داخل مخزن یا فشار خارجی قرار دارند به كار می رود . رینگهای تقویتی معمولاً بصورت حلقه ،T شكل یا نبشی می باشند و به سطح داخلی یا خارجی پوسته جوش داده می شوند.
تجهیزات داخلی:
بسیاری از مخازنی كه صرفاً جهت ذخیره بكار می روند تنها حاوی سیال ذخیره شده است . با این وجود ، اكثریت مخازن دارای تعدادی قطعات داخلی هستند . تجهیزات داخلی بسیار متنوعی وجود دارد كه بعضی از آنها نیز گاها بسیار پیچیده بوده و تنها برای كاربرد خاصی طراحی شده اند .