PLC یا PROGRAMMABL LOGIC CONTROLLER کنترل کننده های برنامه پذیری که جایگزینی مناسب برای مدارهای رله ها در صنعت است. کاربر توسط کامپیوتر و نرمافزارهای مخصوص این کار، برنامه ای را که باید در یک سیکل اجرا شود را نوشته، به PLC دانلود کرده و PLC با توجه به ورودی و خروجی ها که به آن داده شده ٬سیکل کاری را اداره میکند .اولین PLC ها در سال 1968ساخته شدند. در دهه 70 قابلیت برقراری ارتباط به آنها اضافه شد.در دهه 80 پروتکل های ارتباطی استاندارد شد و بالاخره در دهه 90 استاندارد زبانهای برنامه نویسی PLC یعنی استاندارد IEC1131 ارائه گردید.
چگونگی کار با این کنترل کننده و نحوه عملکرد آنها را با مثالی ساده بیان میکنیم. می خواهیم ده پمپ را به صورت پله ای و با یک تایم مشخص وارد مدار و یا از مدار خارج کنیم؛ ابتدا باید 10 تایمر تهیه کنیم و سیمکشی را انجام دهیم ولی توسط یک PLC ، دیگر احتیاج به تایمر نیست. به وسیله کامپیوتر و نرم افزار برنامه ای نوشته که بعد زدن کلید ابتدا پمپ اول و بعد از چند ثانیه پمپ بعدی و به همین ترتیب پمپ های بعدی وارد مدار گردیده و یا از مدار خارج می گردند، سپس برنامه را به PLC دانلود نموده و تمام این مراحل به صورت خودکار اجرا می شود. می توان این سیستم ها را خیلی پیچیده تر و برای کارهای بزرگتر طراحی نمود.
مزایای استفاده از PLC به جای مدار های رله ای
بزرگترین عیب مدارهای رله ای این است که کوچکترین تغییری در سیستم، مستلزم تغییرات زیادی در سیم کشی است که علاوه بر هزینه زیاد، زمان زیادی را نیز برای اجرا نیاز دارد. به علاوه در هنگام بروز خطای کار، عیب یابی این مدار ها راحت نیست. سیستم جدید PLC مسائل فوق را به همراه نداشته و بهسادگی قابل برنامه ریزی بوده و تغییر در سیستم کنترل با تغییر در نرم افزار برنامه کنترل به سهولت امکان پذیر است.
مزایای فوق به همراه مزایای دیگری چون کوچکتر شدن ابعاد، کنترل عیبیابی سریع، خرابی کمتر٬ توانایی ایجاد فانکشن های پیچیده و توانایی تبادل اطلاعات با سیستم های دیگر موجب شده که PLC به سرعت جایگزین مدار های رله ای شوند.