انرژی مثبت (PlusEnergy) اصطلاحی است در طراحی ساختمان که توضیح میدهد چگونه یک سازه بیشتر از میزان انرژی مورد نیازش، انرژی تولید میکند. اولین بار در سال ۱۹۹۴ توسط رولف دیچ به این اصطلاح اشاره شد، زمانی که وی مشغول ساخت اقامت گاه شخصی اش، به نام گل آفتابگردان بود، که البته اولین خانه انرژی مثبت در دنیا به حساب میآمد.
پس از آن رولف دیچ به دنبال اصلاح ایدههای مرتبط با چندین پروژه ساخته شده توسط شرکت وی با عنوان معماری خورشیدی رولف دیچ بود تا شیوه معماری انرژی مثبت در سطحی وسیع تر در ساختمانهای مسکونی، تجاری و همچنین در ریز فضاها به کار گرفته شود. تکنولوژی انرژی مثبت تنها یک روش برای ساخت خانههای سبز نیست، بلکه در سطحی وسیع تر در ساختمانهای تجاری و ساختمانهای مسکونی بزرگ کاربرد دارد، به علاوه این روش ترکیبی از علم بوم شناختی و معماری است.
راهبردهای فنی و تکنیکی
شیوه انرژی مثبت از تکنیکهای مختلفی برای ساخت و سازههایی که انرژی بیشتر از حد نیاز خود را تولید میکنند استفاده میکند. به عنوان مثال جذب حرارت در طول روز به منظور کاهش میزان انرژی مورد نیاز برای تولید حرارت در طول شب، که این مهم از طریق نصب پنجرههایی در قسمت شمالی و جنوبی ساختمان که اجازه ورود نور بیشتری به ساختمان میدهد انجام میشود.
در نتیجه نیاز به انرژی به منظور روشن نگه داشتن لامپهای حبابی کاهش پیدا میکند. پنجرههای سه جداره (U-value = ۰٫۷) حرارت را درون ساختمان به دام میاندازد و مانع خروج انرژی گرمایی از ساختمان میشوند و همچنین افزودن یک عایق قوی به این سیستم به این معناست که فضای ساختمان برای بعدازظهر گرم شده و در نتیجه در طول شب به حرارت کمتری نیاز داریم. کشتی خورشیدی در یک مساحت ۶۰٬۰۰۰ فوتمربع (۵٬۶۰۰ مترمربع) دارای فضاهای تجاری، ریز فضاها و همچنین فضاهای مسکونی با ساختار انرژی مثبت و تکنیکهایی مانند تغییر مواد به کار رفته در دیوارها و عایق گذاری از طریق ایجاد خلأ در دیوارها میباشد، که این امر اجازه میدهد بیشترین استفاده از فضای کف ساختمان بشود.
جنبههای اجتماعی و جامعهشناسی
یکی از مهمترین مشخصههای پروژهٔ انرژی مثبت که آن را از ایدههای مشابه متفاوت میکند، این است که صاحبان یا مستاجران این ساختمانها قادر خواهند بود بدون قربانی کردن استانداردهای زندگی یا سبک زندگیشان به راحتی در آنها کار و زندگی کنند. به عنوان مثال صفحههای خورشیدی به شیوهای زیبا و خوشایند طراحی شدهاند و در نتیجه به عنوان نمای بیرونی ساختمان در نظر گرفته شدهاند، که این اتفاق تأکید گروه طراحی انرژی مثبت را بر جنبههای اجتماعی این پروژه نشان میدهد، تا حدی که سیستمهای مدیریت و انتقال آب نیز به عنوان بخشی از طراحی در نظر گرفته شدهاند.
سبک طراحی انرژی مثبت همچنین بر اهمیت توسعه پایدار بر جوامع نیز تأکید فراوان دارد. جامعهای با انرژی کارآمد است که در تولید، نکات مثبت و غرور جامعه دیده میشود. به گفته رولف دیچ، او در طراحی اش جنبههایی از اقدامات نوآورانه، ایجاد کیفیت بالا برای مستاجران و یک محیط کاری خلاق را در کنار هم در نظر گرفته است. تکنیکهای طراحی بوم شناختی شهری مانند مدیریت راهها با پیادهروهای جذاب و عریض، مسیرهای دوچرخه سواری و اتصال این مسیرها به سیستمهای حمل و نقل عمومی همگی جزئی از ایده انرژی مثبت هستند. به عنوان مثال در مجتمعهای مسکونی خورشیدی، مستاجران و صاحب خانهها در طرحی، اشتراکی از دوچرخه و اتومبیل استفاده میکنند و همچنین در این محلهها منطقه وسیعی وجود دارد که هیچ ماشینی در آن تردد نمیکند اما ایستگاههای حمل و نقل عمومی بسیاری برای مردم مهیا است.
خانههای انرژی مثبت
خانههای انرژی مثبت (Energy-plus-house) به خانههایی اطلاق می شودکه بیشترین انرژی خود در طول یک سال را از منابع انرژی تجدید پذیر تأمین کند. از ویژگیهای این نو ساختمان میتوان موارد زیر را ذکر کرد:
-طراحی منفعل خورشیدی ساختمان
-عایق
-دقت در انتخاب سایت و نحوه قرار گیری ساختمان
بدین صورت است که با استفاده از ترکیبی از فناوری نسل نو و ساختمانهایی که بر پایه تکنیکهای میکرو انرژی پایین است میتوان خانههایی با انرژی مثبت به دست آورد، کاهش کارایی مدرن نیز میتواند به صرفه جویی انرژی کمک کند، با این حال بسیاری از خانههای انرژی مثبت تقریباً از یک خانه سنتی غیرقابل تشخیص است، و مردم ترجیح میدهند به جای استفاده از لوازم بسیار انرژی بر لوازم و تجهیزاتی با انرژی کارآمد در سراسر خانه استفاده کنند.